ALZHEIMERRAK ADIMEN ARTIFIZIALEKO IKERKETAREN ALDEKO APUSTUA EGIN DU

Diagnostiko azkar eta egokiagoetatik hasi eta robotek lagundutako kirurgietaraino, osasungintzan adimen artifiziala hartzeak aurrera eginarazten die tratamendu medikoei eta pazienteen esperientzia-prozesu osoari.

Medikuak, osasun-profesionalak eta pazienteak AAri lotutako onurez jabetzen hasten diren heinean, alor horretako ikerketak aurrera jarraituko du, osasun-laguntzako adimen artifiziala merkeagoa eta eskuragarriagoa izan dadin mundu osoko pazienteentzat.

Farmakoak garatzeko prozesuan AA aplikatuz, zientzialariek espero dute etorkizun handieneko garapenak identifikatzea I+G prozesuaren fase goiztiar batean, eta horrek lagunduko du aurkikuntzaren hasierako fasean denbora eta baliabideak aurrezten.

Osasunaren Mundu Erakundearen arabera, Alzheimer gaixotasuna da dementziaren kausa ohikoena. Mundu osoan berrogeita hamar milioi pertsona baino gehiago daude, eta 3 segundoan behin kasu berri bat diagnostikatzen da; beraz, kopuru hori hirukoiztea aurreikusten da 2050erako.

Adimen Artifizialak detekzio goiztiarrean lagun dezake, eta haren prebentzioan eta jarraipenean laguntzeko tresna gisa erabil daiteke.

Dementziaren diagnostiko goiztiarra funtsezkoa da pazienteek eta haien zaintzaileek tratamendu- eta laguntza-plan eraginkor bat sortu ahal izateko.

Oraindik gaixotasunaren azpian dauden mekanismoak aurkitzen ari diren arren, ikertzaileek ikasi dute garuneko hasierako lesioak hogei urte arte has daitezkeela lehen sintomak agertu baino lehen.

Horrez gain, ikertzaileek AA erabili nahi dute iragartzeko nola eragingo dion gaixotasunak garunari denborarekin. Baita sintomak denborarekin nola aldatuko eta garatuko diren aurreikusteko ere.

Alzheimer gaixotasuna diagnostikatzeko behar den denbora handia da. Azterketa neuropsikologiko luzeak aurrez aurre egin ondoren, medikuek erantzun bakoitza zehatz-mehatz transkribatu, berrikusi eta aztertu behar dute. Horri dagokionez, Bostongo Unibertsitateko ikertzaileek prozesua automatizatu lezakeen tresna berri bat garatu berri dute.

Ikaskuntza automatikoan oinarritutako eredu konputazionalak narriadura kognitiboa detekta dezake proba neuropsikologikoen audio-grabazioetatik abiatuta, aurrez aurreko hitzordu batera joan beharrik gabe. Emaitzak berriki argitaratu dira Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association aldizkarian.

Ioannis Paschalidis artikuluaren egilekidearen eta Bostongo Unibertsitateko Ingeniaritza Fakultateko irakasle gailenaren arabera, alzheimerraren detekzio azkarrago eta goiztiarragoak gaixotasunaren lehen faseetan gizabanakoengan zentratutako saiakuntza kliniko zabalagoak bultza ditzake, eta narriadura kognitiboa motelduko duten esku-hartze klinikoak egin ditzake: Â Online tresna baten oinarria izan daiteke, mundu osora irits daitekeena eta detekzio goiztiar bat eragin lezakeena.

Eredu konputazionalak ez du aurrez aurreko ebaluaziorik behar, eta pazienteen sintomen urgentzia modu eraginkorragoan sailkatzen lagundu diezaieke medikuei, diagnostikorako jarraipen-prozesuak ordeztu gabe baliabideak esleitzeko aukera emanez.

Aurrerapen zientifiko guztiekin, gero eta nabarmenagoa da adimen artifizialeko ikerketaren aldeko apustu jarraituak, gutxienez, Alzheimerraren detekzioan eta tratamenduan azkarrago eta modu eraginkorrean aurrera egiten lagunduko diela klinikoei.

Idoia Azaldegui

POLYMAT General Manager

Aubixa Fundazioko patroia