RIS3 Euskadi estrategiak, ezarritako Europako prozesuaren eta metodologiaren arabera, lehentasuna eta bilakaera markatzen duten espezializazio-arloak identifikatzen ditu, dauden beste estrategia batzuen aldean.
Gure herrian eta analisi horretan dauden gaitasun zientifiko-teknologikoen eta enpresa-gaitasunen arabera, hiru arlo garrantzitsu sortu ziren:
Industria adimenduna, Energia (+) garbiak eta Osasun pertsonalizatua. ZTBP Euskadi 2030 (Eusko Jaurlaritza)
Hiru trantsizio horiek osatzen dute RIS3 Euskadi estrategiaren hainbat eremuren bilakaeraren emaitza nagusia, eta, aldi berean, zeharkako beste sektore batzuei lotuta daude, hala nola zerbitzu profesional aurreratuei eta digitalizazio- eta komunikazio-teknologiei.
Osasun-arloari erreparatzen badiogu, azken hamarkadetan izandako bilakaera garrantzitsua azpimarratu behar dugu, bilakaera horri esker azken aurrerapen teknologikoak eta sanitarioak sartu baitira, ikerketaren eta berrikuntzaren ondorioz, eta, horri esker, pazientearen arreta eta osasun-zerbitzuen eta arreta-zerbitzuen kudeaketa hobetu ahal izan dira.
Hala ere, honako hau ere adierazi behar dugu:
“Arreta ona, ezin izango da Teknologiagatik ordezkatu, baina teknologia funtsezkoa izango da zainketei balio eta arreta handiagoa emateko”.
Gaur egun, gure bizi-itxaropena luzatu egin da, baina zahartzearekin lotutako gaixotasunekiko esposizio handiagoa ere ekarri du, hala nola minbizia, Alzheimerra edo endekapenezko beste gaixotasun batzuk. Etorkizun ez oso urrunari begira, aurreikusten da plataforma elkarreragile irekien bidez eskuragarri dauden datu kliniko ugariek, adimen artifizialean, edizio genetikoan edo big datan egindako aurrerapen berriekin batera, aukera emango digutela diagnostiko eta tratamendu ia pertsonalizatuak eskaintzeko, paziente-taldeen ezaugarrien arabera, egungo gaixotasun degeneratibo asko hobetzeko eta zahartzea atzeratzeko.
Aurreko guztiari esker, funtsezko gai baten gainean lan egin eta aurrera egin ahal izango dugu, hots, prebentzioaren gainean. Funtsezko alderdia da, hain zuzen ere, osasunaren hobekuntza integrala lortzeko bidean, konektatutako gailu berrien bidez, pertsonen eta haiei lotutako zerbitzuen ahalduntzea eta erantzunkidetasuna bultzatuko dutenak.
Osasun arloko ikerketa eta berrikuntzako euskal estrategiak, gainera, osasun-sistemaren, asistentzia-sistemaren, enpresa-sistemaren eta sistema zientifiko-teknologikoaren arteko lankidetza bultzatuko du, euskal enpresek osasunaren erronken aurrerapen eta konponbide berrien zati garrantzitsu bat garatu eta merkatura transferitu ahal izan dezaten, gure ingurune naturalean probatu eta baliozkotu ondoren. Osasunaren eta elikaduraren arloko ikerketaren arteko harremanak ere bultzatuko dira, gero eta osasungarriagoak diren elikagaiak garatzera bideratuak. Hala ere, ibaian behera, ahalegin handia egin beharko da sistemak eta sistemak homogeneizatzeko eta estandarizatzeko, horien eraginkortasuna eta trukagarritasuna ahalbidetzeko.
Laburbilduz, eta aurrekoaren osagarri eta ondorio gisa, honako aukera eta erronka hauek nabarmendu behar ditugu:
Aukerak
- Arreta prediktiboagoa, prebentiboagoa, pertsonalizatuagoa eta parte-hartzaileagoa sustatu behar dugu, tokikoa eta urrunekoa.
- Integrazioa ahalbidetu behar dugu, familia-, osasun- eta zaintza-eremuen arteko informazioaren eta koordinazioaren elkarreragingarritasun handiagoaren bidez.
- Etxe adimendunak izan behar ditugu, osasunaren etengabeko eta urruneko monitorizazioa ahalbidetzen dutenak, eta adinekoen ongizaterako gailuak, kostu txikikoak.
Erronkak
- Integrazio-estrategiak bilatzean, plataformak eta gailuak normalizatu, homogeneizatu eta estandarizatu behar ditugu.
- Adinekoiei, zaintzaileei eta profesionalei etengabeko laguntza ematea, trebetasun tekno-asistentzial berriak garatzeko.
- Informazioa eta prozesuak partekatuz, osasun- eta zaintza-sistemak integratzea, eraginkortasun handiagoa lortzeko.
- Ikerketan, segurtasunean, gardentasunean eta zibersegurtasunean inbertitzea.
Luis Goenaga Lumbier
Aubixa Fundazioko patroia
